|
|
|
Praktische informatie |
|
|
|
|
Adressen en telefoonnummers
In Nederland
• Ambassade van Zuid-Afrika, Wassenaarseweg 40, 2596 CJ Den Haag, tel. 070-3924501, fax 070-3460669.
• Zuid-Afrikaans Verkeersbureau Benelux SA Tourism, Jozef Israëlskade 48 A, 1072 SB Amsterdam, Postbus 75360, 1070 AJ Amsterdam, tel. Nederland: 0900-2020433, tel. België 0800-74283.
In België
• Ambassade van Zuid-Afrika, Montoyerstraat 17-19, 1000 Brussel, tel. 02/2854400, fax 02/2854402.
In Zuid-Afrika
• Nederlandse ambassade, 210 Queen Wilhelmina Avenue (hoek Muckleneuk Street), New Muckleneuk, 0181 Pretoria, tel. 012-4254500.
• Belgische ambassade, 625 Leyds Street, Muckleneuk, Pretoria 0002, tel. 012-4403201, fax 012-4403216.
• Nederlands consulaat (Kaapstad), Strand Street 100, Kaapstad, tel. 021-4215660.
• Belgisch consulaat, 29 Bishoff Avenue, Newlands, 7700 Kaapstad, tel. 021-6830400, fax 021-6830401.
• Nederlands consulaat (Durban), 9 Brendon Lane, hoek Jan Hofmeyer Road, Westville, Durban, tel. 031-2669291, fax 031-2671568.
• South African National Parks (SANParks), 643 Leyds Street, Muckleneuk, PO Box 787, Pretoria 0001, tel. 012-4289111, fax 012-4265500, www.sanparks.org.
• Ezemvelo KZN Wildlife. Bezoekadres: Queen Elizabeth Park, Duncan/ MacKenzie Drive, tel. 033-8451000, fax 033-8451001, www. kznwildlife.com.
Toeristenbureaus
SA Tourism (het Zuid-Afrikaans verkeersbureau) heeft verschillende regionale kantoren in Zuid-Afrika. Bij deze kantoren kun je terecht voor allerhande informatie over de bezienswaardigheden en reismogelijkheden in de betreffende regio en Zuid-Afrika. Het kantoor van SA Tourism op Johannesburg International Airport is goed uitgerust om de net gearriveerde reiziger van informatie over accommodatie, transport enzovoort te voorzien. De meeste regionale toeristenbureaus hebben ook een website, zie onder ‘Internet’.
Daarnaast bestaat er in Zuid-Afrika een groot aantal lokale toeristenbureaus. Zij hebben informatie over bezienswaardigheden, stadswandelingen, natuurpaden, fietsverhuur, excursies, accommodatie, themaroutes voor de auto (wijn, fruit, kunstnijverheid), culturele manifestaties, traditionele dansen, busdiensten et cetera. Deze bureaus zijn vaak goed bewegwijzerd, de openingstijden variëren; de meeste bureaus zijn op werkdagen geopend, sommige ook in het weekend.
Op het internet vind je SA Tourism en de regionale toeristenbureaus op:
• www.gauteng.net (Gauteng)
• www.tourismnorthwest.co.za (Noord-West)
• www.mpumalanga.com (Mpumalanga)
• www.dteea.fs.gov.za (Vrijstaat)
• www.kzn.org.za (KwaZulu Natal)
• www.ectourism.co.za (Oost-Kaap)
• www.tourismcapetown.co.za (West-Kaap en Kaapstad)
• www.northerncape.co.za (Noord-Kaap)
• www.golimpopo.com (Limpopo Provincie)
Door de ligging ten zuiden van de evenaar zijn de seizoenen tegengesteld aan die van Europa. De Zuid-Afrikaanse zomer begint in december en de winter in juni. Het klimaat is het hele jaar door aangenaam. Zelfs in de winter is het overdag zo’n 20 °C, maar het kwik daalt dan wel ’s nachts behoorlijk. In het binnenland kan het zelfs tot onder het vriespunt komen.
Met uitzondering van de mediterrane zuidwestkust en de subtropische oostkust, heeft het land een gematigd klimaat, dat vooral wordt beïnvloed door de hoogte en de zeestromen langs de kust. De gemiddelde temperatuur in Kaapstad en Johannesburg (een stuk noordelijker, maar op 1750 m) is rond de 16 °C. Een uitzondering vormt de oostkust, waar het onder invloed van de tropische Agulhasstroom beduidend warmer is dan in de rest van het land. Door de arctische Benguelastroom is het aan de westkust juist iets koeler.
Met uitzondering van het gebied rond Kaapstad waait de wind overwegend uit het zuidoosten. De warme luchtstroom vanuit de Indische Oceaan kan veel vocht opnemen en brengt daardoor vooral regen aan de oostkust (ca. 1000 mm per jaar). Naar het westen toe neemt de neerslag af, tot ca. 100 mm in de Kalahari.
De omgeving van Kaapstad staat onder invloed van westenwinden uit de Atlantische Oceaan en heeft droge zomers en vochtige winters. In tegenstelling tot de rest van het land, waar het vooral in de zomer regent (tussen oktober en april), valt in Kaapstad tussen juni en september de meeste neerslag.
Beste reistijd
Het aangename klimaat maakt Zuid-Afrika het hele jaar geschikt als vakantieland. Tussen oktober en april valt de meeste regen (zij het in korte hevige buien waarna de zon weer snel schijnt) en zijn de temperaturen het hoogst.
De beste reistijd hangt vooral af van wat je wilt doen. De gematigde temperaturen maken herfst en lente de beste seizoenen om op trektocht te gaan. In het droge seizoen (apr.–okt.) heb je de meeste kans om wild te zien, omdat de begroeiing minder dicht is en de dieren vaker naar kunstmatige drinkplaatsen komen. Liefhebbers van bloemen kunnen in augustus en september de wilde bloemen van de Noord- en West-Kaap bewonderen, terwijl de Tuinroute en de jacaranda’s van Pretoria in oktober in volle pracht te zien zijn.
Het is raadzaam de Zuid-Afrikaanse schoolvakanties (rond Kerstmis en Pasen) te mijden. In die periodes is het druk op de stranden en in de nationale parken. Accommodatie is dan vaak volgeboekt.
Temperaturen en neerslag
Gemiddelde maximum- en minimumtemperatuur (in °C) en neerslag (in mm)
Reizen naar Zuid-Afrika
Zelfstandig of georganiseerd?
Reisorganisaties bieden een keur aan groepsreizen aan. Voordelen van dergelijke reizen zijn dat ze weinig voorbereiding vragen, dat de belangrijkste bezienswaardigheden zijn opgenomen en dat je ter plaatse niets hoeft te regelen en ongestoord van je vakantie kunt genieten. Steeds meer mensen kiezen voor een individuele reis, waarmee ze onafhankelijk zijn en de mogelijkheid hebben het land en de lokale bevolking beter te leren kennen. Zuid-Afrika is bijzonder gastvrij voor het laatste type reiziger. Er zijn tal van mogelijkheden om te overnachten en je kunt gebruikmaken van verschillende vervoermiddelen. Voor wie wel zelfstandig wil reizen, maar niet alles ter plaatse wil regelen, zijn er op internet of bij reisorganisaties ook mogelijkheden om bijvoorbeeld de autohuur, enkele overnachtingen en eventueel wandelroutes, wilderness trails of andere excursies van tevoren vast te leggen.
Reisorganisaties
In Nederland en België bestaan verschillende reisorganisaties die een eigen Zuid-Afrikaprogramma hebben. Hierin zijn vaak verschillende georganiseerde groepsreizen en allerlei mogelijkheden voor de invulling van individuele reizen opgenomen. Ook zijn er zogenoemde themareizen: wandelreizen, natuurreizen, sociaal-culturele reizen, reizen met kinderen en zelfs golf-, fiets- of duikreizen.
Enkele reisorganisaties in Nederland zijn:
• SNP Natuurreizen, www.snp.nl
• Aksent/Thika Travel, www.thikatravel.com (ook in België)
• Koning Aap, www.koningaap.nl
• De Boer en Wendel, www.deboerenwendel.nl
• Fiets Vakantie Winkel, www.fietsvakantiewinkel.nl
• Shoestring, www.shoestring.nl
• Baobab, www.baobab.nl
Enkele Belgische touroperators:
• Terre d’Afrique, www.terredafrique.com
• Proflight, www.proflight.be
Met het vliegtuig
Sinds het begin van de jaren negentig zijn het aantal luchtvaartmaatschappijen dat op Zuid-Afrika vliegt en de frequentie van de vluchten flink toegenomen. Naast KLM en South African Airways bieden ook British Airways, Air France, Lufthansa en andere Europese maatschappijen vluchten naar Johannesburg en/of Kaapstad aan.
Zuid-Afrika is populair en de vliegtuigen zijn snel vol. Het is dus zaak om op tijd, vaak enkele maanden van tevoren, een ticket te kopen.
Een directe vlucht duurt ca. 12 uur en met een indirecte vlucht ben je met overstappen en wachten al snel 15 of 16 uur onderweg. Meestal is het mogelijk om naar Johannesburg heen te vliegen en vanuit Kaapstad terug te gaan, of andersom.
Het is ook mogelijk om vanuit een andere Afrikaanse stad naar Zuid-Afrika te vliegen. Een greep uit de mogelijkheden: Johannesburg heeft regelmatige vliegverbindingen met Windhoek in Namibië, Gaborone in Botswana, Harare in Zimbabwe, Lilongwe in Malawi, Maputo in Mozambique, Maseru in Lesotho, Manzini in Swaziland en Nairobi in Kenia.
Over land
Er zijn verschillende mogelijkheden om Zuid-Afrika vanuit de omliggende landen te bereiken. Vanuit Johannesburg is er een treinverbinding met Harare in Zimbabwe en Maputo in Mozambique. Daarnaast zijn er onder meer busverbindingen tussen Kaapstad en Windhoek en van Johannesburg naar Gaborone, Harare, Maputo, Mbabane en Maseru. Vanuit alle omliggende landen kun je met een auto de grens oversteken. Informatie over grensovergangen: Department of Home Affairs, www.dha.gov.za/land_border_posts.asp.
Grensformaliteiten
Inwoners van België en Nederland hoeven geen visum aan te vragen voor een bezoek aan Zuid-Afrika. Een retourticket of doorreisticket en een paspoort dat na vertrek uit Zuid-Afrika nog 6 maanden geldig is, zijn wel verplicht. Bij aankomst vul je een formuliertje in, waarop je onder andere aangeeft hoe lang je blijft. Voor de aangegeven periode krijg je een tijdelijke verblijfsvergunning (maximaal 90 dagen).
De invoer van drugs, pornografie en medicijnen (behalve voor eigen gebruik) is verboden, en voor de invoer van alcohol, sigaretten en parfum gelden de gebruikelijke beperkingen.
Reizen in Zuid-Afrika
Vliegtuig
Verschillende binnenlandse luchtvaartmaatschappijen verzorgen talloze verbindingen tussen de grote en kleinere steden, en zelfs met het Krugerpark. Verbindingen, frequenties en tarieven veranderen regelmatig, informeer dus naar de huidige mogelijkheden en combinatietickets. Telefoonnummers van enkele binnenlandse luchtvaartmaatschappijen:
• South African Airways, tel. 0861-359722, www.flysaa.com.
• Kulula, tel. 0861-585852, www.kulula.com.
• South African Express, tel. 011-9785577, www.flysax.com.
Vanaf de vliegvelden van Johannesburg, Kaapstad en Durban gaan regelmatig bussen naar de stadscentra.
Auto
Zuid-Afrika is bij uitstek een land om met een auto te bereizen. Met een uitgebreid wegennetwerk van tolwegen, nationale routes en regionale wegen zijn de meeste bezienswaardigheden goed te bereiken. In principe wordt een Europees rijbewijs geaccepteerd, maar een internationaal rijbewijs wordt aanbevolen. In Zuid-Afrika wordt links gereden en op het dragen van de veiligheidsgordel wordt streng gecontroleerd. De maximumsnelheid op snelwegen is 120 km/uur, op autowegen 100 km/uur en binnen de bebouwde kom 60 km/uur. Langzaam verkeer rijdt vaak halverwege de vluchtstrook om het snellere verkeer te laten passeren. Let ook altijd goed op fietsers, voetgangers en dieren langs de weg, ze steken wel eens over. En houd er rekening mee dat in afgelegen gebieden niet veel benzinestations zijn.
Er zijn verschillende mogelijkheden om een auto te huren. De autotypen variëren van gewone personenauto’s en auto’s met vierwielaandrijving tot personenbusjes, campers en caravans. Als je weinig kilometers maakt en weer terugkomt op de plaats van vertrek, hebben lokale verhuurbedrijven goede mogelijkheden. Wanneer je het halve land wilt doorkruisen, kun je het best terecht bij internationale autoverhuurbedrijven met vestigingen in het hele land: Avis Car Rental (www.avis.co.za), Hertz (www.hertz.co.za) en Europcar (www. europcar.co.za). Informeer ook naar mogelijkheden om met de huurauto het land te verlaten en de auto in een andere plaats (of land) achter te laten. Voor camperverhuur kun je onder andere terecht bij Car Rental Services (www.camperrental.co.za) en Bobo Campers (www.bobocampers.com). In de regel is het voordeliger (zowel qua prijs als qua voorwaarden) om via een Nederlandse of Belgische reisorganisatie een auto te huren, bijvoorbeeld met een fly-drivecombinatie.
Leden van ANWB of KNAC, VTB of VAB en reizigers met een huurauto van Avis kunnen gratis gebruikmaken van de diensten van de Zuid-Afrikaanse Automobile Association (AA). Naast hulp bij pech onderweg heeft de AA gratis wegenkaarten van toeristische gebieden en informatie over de conditie van onverharde wegen. Ook verzorgt ze reserveringen voor accommodatie en excursies en verkoopt een Road Atlas South Africa, die redelijk actueel en erg handig is.
Rijden op onverharde wegen
In sommige delen van Zuid-Afrika en in wildparken zul je op onverharde wegen rijden. Deze wegen worden meestal goed verzorgd, maar kunnen moeilijk begaanbaar zijn met een normale auto. Als het regent kunnen er flinke plassen en modderpartijen ontstaan. Door het zware verkeer (bussen en vrachtauto’s) dat soms met grote snelheid over de wegen dendert, ontstaat een ribbelig patroon op het wegdek (‘wasbordeffect’) dat heel vervelend rijdt.
Een paar tips voor het rijden op onverharde wegen: bij grote afstanden (bijvoorbeeld in de provincie Noord-Kaap) de spanning van de banden controleren; de adviessnelheid is 60–80 km/uur (afhankelijk van de kwaliteit); let op overstekend vee, tegenliggers en gaten in de weg; in verband met slipgevaar is het verstandig om gedoseerd te remmen en te sturen.
Trein
In Zuid-Afrika zijn alle belangrijke steden met de trein te bereiken. Er zijn verbindingen tussen Pretoria en Bloemfontein, Kaapstad en Port Elizabeth, Kaapstad en Durban, en Johannesburg heeft een treinverbinding met Durban, Kaapstad, Port Elizabeth, East London, Musina, Komatipoort en Makhado. Tussen sommige steden zijn dagelijkse verbindingen, terwijl tussen andere de trein een keer per week rijdt. De treinen hebben couchettes, restauratiewagons en gewone coupés. Het is aan te raden plaatsen te reserveren. Dit kan bij reserveringsbureaus van ShosholozaMeyl, tel. 086-0008888, www.spoornet.co.za/ shosholozameyl. In de buurt van de grote steden zijn ook verschillende treinverbindingen, zoals rond Durban, op de Witwatersrand en op het Kaapse schiereiland.
Zuid-Afrika’s beroemdste trein is de Blue Train die vanuit Pretoria een aantal routes rijdt. De verbinding Pretoria–Kaapstad is het neusje van de zalm op treingebied: 27 uur op het spoor met veel luxe en comfort. Je kunt de Blue Train reserveren via www.bluetrain.co.za en in Zuid-Afrika zelf op tel. 012-3348459. Reizigers met een beperkt budget kunnen een deel van het traject in de Blue Train afleggen. Informeer ook naar andere speciale treinverbindingen en combinatiekaarten.
Bus
Zuid-Afrika heeft een uitgebreid netwerk van busverbindingen. Naast de lokale busverbindingen waarmee veel plaatsen in een provincie met elkaar verbonden zijn, verzorgt een aantal busmaatschappijen langeafstandsroutes door het hele land. Bijvoorbeeld Translux (tel. 011-774333, www.translux.co.za), Greyhound (tel. 083-9159000, www.greyhound.co.za) en Intercape (tel. 0861-287287, www.intercape.co.za). De maatschappijen rijden met luxe touringcars. Via Computicket (zie onder ‘Uitgaan’) krijg je alle maatschappijen en prijzen op een rij. Klik in het gele menu op bus tickets. Er is ook de Baz Bus, die een vaste route langs jeugdherbergen in het land heeft en vooral door jongeren gebruikt wordt. Informatie en reserveringen tel. 021-4392323 en www.bazbus.com.
Minibustaxi’s
Zuid-Afrika kent net als tal van andere Afrikaanse landen een uitgebreid netwerk van minibustaxi’s, die veelal op korte afstanden opereren. De minibusjes zijn bij uitstek een vervoermiddel voor de zwarte bevolking (woon-werkverkeer tussen stad en townships) en worden nauwelijks door blanken gebruikt. De veiligheid van deze busjes is de laatste jaren vaak besproken en het wordt toeristen afgeraden gebruik te maken van dit transportmiddel.
Liften
Verschillende instanties raden het af om in Zuid-Afrika te gaan liften. Als je toch graag op deze manier reist, kun je in toeristische gebieden en wildparken makkelijk met andere toeristen meereizen. Daarnaast is er langs de hoofdwegen het nodige (langeafstands)verkeer. Let er wel op waar je afgezet kunt worden. Liften in de buurt van townships kan vervelend, moeilijk en gevaarlijk zijn.
Carpoolen
Reizigers met een kleine beurs zoeken dikwijls reisgenoten om voor bepaalde routes samen een auto te huren. Bij informatiebureaus in de grote steden is vaak een prikbord waar carpoolers een boodschap achterlaten.
Accommodatie
Zuid-Afrika heeft een keur aan accommodatie te bieden. De keus bestaat uit luxe en exclusieve hotels, country inns of lodges, middenklassehotels, motels, pensions, bed and breakfasts (op de boerderij), huisjes (chalets, cabins of rondavels) en bungalows, budgethotels, jeugdherbergen en campings. De luxe en exclusieve hotels zijn gericht op zakenmensen, terwijl de country inns of lodges vaak intiemer zijn. Bed en breakfasts (B&Bs) bieden de mogelijkheid om in contact te komen met de (blanke) bevolking, en de gastheer of gastvrouw kan vaak veel over de omgeving en bezienswaardigheden vertellen. In huisjes (self-catering accommodation) heb je alle vrijheid en kun je vaak koken. De budgethotels (hostels) en jeugdherbergen hebben behalve slaapzalen met stapelbedden meestal ook tweepersoonskamers. Campings zijn, een enkele uitzondering daargelaten, uitstekend verzorgd met schoon sanitair. In het vakantieseizoen zijn de prijzen over het algemeen hoger dan daarbuiten.
SA Tourism hanteert een classificatiesysteem met sterren, waarmee hotels, appartementen, huisjes en campings zich vrijwillig kunnen laten keuren. De toekenning van een classificatie garandeert een bepaalde standaard. 1 ster is comfortabel/standaard, 2 sterren is goed tot zeer goed, 3 sterren is uitstekend, 4 sterren is buitengewoon, 5 sterren is luxe.
Informatie
In Zuid-Afrika worden verschillende boekjes over accommodatie uitgegeven en via de hotelketens en organisaties waar B&Bs zich bij aansluiten, en op het internet, is veel informatiemateriaal beschikbaar. Het SA Tourism-kantoor in Nederland heeft meestal behoorlijk wat informatie voorhanden. Daarnaast hebben alle lokale informatiebureaus een overzicht van de accommodatie in de buurt. Bovendien hebben de meeste reisorganisaties ook informatie in huis en kunnen zij accommodatie al voor vertrek reserveren.
Adressen
• Hotelketens gericht op zakenmensen en toeristen: Southern Sun Holiday Inn, tel. 0861-447744, www.southernsun.com; Protea Hotels, tel. 086-1119000, 021-4305300 (int.), www.proteahotels. com; Sun International, tel. 011-7807878 (int.), www.suninternational.com; City Lodge, tel. 0800-113790, www.citylodge.co.za.
• Hotels, B&Bs en lodges alleen gericht op toeristen: The Portfolio Collection, tel. 021-6894020, www.portfoliocollection.com.
• Online accommodatie uitzoeken en boeken: www.sa-venues.com.
• B&Bs en huisjes: www.bbsc.co.za, www.farmstay.co.za (accommodatie op de boerderij).
• Vakantieparken, huisjes, campings: Caraville, tel. 031-2660030, www.caraville.com; Forever, tel. 012-4235600, www.foreversa.co.za; Caravan Parks, tel. 033-3261370, www.sa.caravanparks.com.
• Jeugdherbergen: Hostelling International, tel. 021-4238721, tel. 011-7081459, www.hihostels.com.
• Wildparken en natuurreservaten: SANParks of KZN Wildlife.
Actieve vakanties
Wandelen
Zuid-Afrika is bij uitstek een land voor wandelaars. Er zijn meer dan 350 geregistreerde wandelpaden, waarvan meer dan de helft tot de langeafstandswandelpaden behoort. De routes leiden onder meer door indrukwekkende berggebieden, langs verlaten kustlijnen en over glooiende savannevlaktes.
Twee boeken geven uitgebreide informatie over de wandelmogelijkheden in Zuid-Afrika: Complete Guide to Walks and Trails in Southern Africa van Jaynee Levy (1994) en het meer recente Hiking Trails of South Africa van Willie en Sandra Olivier. Daarnaast kun je informeren bij de Hiking Federation, www.hiking-south-africa.info, op www.linx.co.za/trails of op www.traildatabase.org/countries/south-africa.html.
Wie in de bergen gaat wandelen, moet altijd regenkleding en een warme trui meenemen, want ook in Zuid-Afrika kan het weer plotseling omslaan. Voor het echte klimwerk kun je informeren bij de Mountain Club of South Africa, op www.mcsa.org.za/cent/.
Fietsen
Ondanks het ontbreken van fietspaden, kun je in Zuid-Afrika goed fietsen. De provinciale en lokale wegen zijn vaak rustig en de temperatuur is meestal niet te hoog. De meeste wegen kennen wel hoogteverschil en tijdens het regenseizoen kunnen zware onweers- en regenbuien voor een onaangename verrassing zorgen. Door het hele land zijn routes uitgezet. Meer informatie over mountainbike-routes is verkrijgbaar op www.linx.co.za/trails.
Raften en kanoën
Op een aantal grote rivieren (Oranje, Tugela, Komati, Olifants, Breede) kun je raften of kanoën. Meer informatie bij de South African River Rafters Association in Kaapstad, www.riverrafters.co.za en Canoeing South Africa op www.canoesa.org.za.
Duiken en snorkelen
Langs de kust van Kwazulu Natal en de Tuinroute zijn verschillende mogelijkheden om te duiken en te snorkelen (ook cursussen). Sodwana Bay staat bekend als de beste duikplek van het land, maar er zijn nog veel meer plekken om de geheimen van de onderwaterwereld te ontdekken. De beste tijd om te duiken is van juni tot september. De mooiste plaatsen zijn verzameld in The Dive Sites of South Africa, a Comprehensive Coverage of Diving and Snorkelling van Anton Koornhof. Wie naar scheepswrakken wil duiken, moet contact opnemen met de South African Heritage Resources Agency in Kaapstad, tel. 021-4624502, www.sahra.org.za.
Surfen
De hoge oceaanbranding, de glooiende zandstranden, het warme water van de Indische Oceaan en het aangename klimaat maken golfsurfen tot een populaire sport in Zuid-Afrika. Surfers uit de hele wereld zoeken hier de perfecte golf. Het kustgebied rond Durban en de kust tussen Port Elizabeth en Kaapstad zijn het meest in trek. Voor meer informatie: South African Wave Ski Association, www. sawaveski.co.za.
Golfen
Het aangename klimaat maakt Zuid-Afrika een golfland bij uitstek. Deze sport is dan ook erg populair en er zijn ruim 400 golfclubs met banen in uiteenlopende moeilijkheidsgraden en soms op spectaculaire locaties. De courses van Kaapstad hebben bijvoorbeeld de Tafelberg als achtergrond, in Durban heb je uitzicht op de Indische Oceaan en in Sun City speel je tussen de krokodillen. Door de week zijn de banen meestal open voor niet-leden, terwijl het weekeinde gereserveerd is voor leden. Meer informatie bij South-African Golf Association, www.saga.co.za.
Veiligheid
Vooral in (delen van) de grote steden is de criminaliteit hoog, dus wees op je hoede. Zonder de bedoeling reizigers bang te maken, want daar is geen reden toe, worden verschillende aanbevelingen gedaan om de kans op een vervelende ervaring te verminderen: loop niet met je rijkdom te koop (geldbuidels, foto/videocamera’s, sieraden) en laat waar en wanneer mogelijk waardevolle spullen achter in de kluis van het hotel; vermijd donkere en verlaten straatjes en neem ’s avonds altijd een taxi als je ergens naar toe wilt.
Automobilisten wordt aangeraden om deuren gesloten te houden en geen waardevolle spullen in de auto achter te laten; verder zijn er situaties bekend waarin automobilisten doen alsof ze met pech langs de weg staan en je aanhouden en om hulp vragen, om vervolgens aanspraak te maken op je geld of andere waardevolle eigendommen. Natuurlijk heeft lang niet elke auto met pech kwade bedoelingen, maar wees op je hoede wanneer je in zo’n situatie besluit te stoppen. Stop ook je tas in de kofferbak en leg hem nooit op je schoot.
Mocht je ondanks deze voorzorgsmaatregelen toch beroofd of overvallen worden, werk je belagers dan niet tegen en doe wat je wordt gevraagd.
Het wordt afgeraden om op eigen gelegenheid een township te bezoeken. Wanneer je met een vertrouwd persoon of een georganiseerde excursie meegaat, is het geen probleem.
Vraag ook altijd advies aan de lokale bevolking. Realiseer je wel dat het advies dat je krijgt mede afhankelijk is van de persoon aan wie je het vraagt. Een blanke Zuid-Afrikaan die in het verleden te maken heeft gehad met criminaliteit van een zwarte landgenoot, zal niet zo snel een positief reisadvies over een bepaalde regio geven. Of dit nou terecht is of niet.
Btw
Buitenlandse bezoekers kunnen btw terugkrijgen van de gekochte goederen (met een totaalbedrag boven de 250 rand) die ze mee terugnemen naar huis. Vul bij vertrek uit Zuid-Afrika het VAT-255-formulier in. Daarmee krijg je op vertoon van de bonnen (dit moeten officiele btw-bonnen zijn) en de goederen een cheque voor het betaalde btw-bedrag. Mocht je van deze regeling gebruik willen maken, neem de aangekochte goederen dan mee in je handbagage.
Elektriciteit
In Zuid-Afrika werkt men met hetzelfde voltage als in Nederland en België, maar zijn stekkers met drie polen gebruikelijk. Voor het gebruik van Europese apparaten is een verloopstekker/adapter noodzakelijk. De meeste elektriciteitswinkels verkopen deze adapters.
Feestdagen
Naast nieuwjaarsdag, Pasen en Kerstmis vieren de Zuid-Afrikanen de volgende nationale feestdagen:
| • Dag van de Mensenrechten | 21 maart |
| • Dag van de Grondwet | 27 april |
| (eerste democratische verkiezingen) | |
| • Dag van de Arbeid | 1 mei |
| • Dag van de Jeugd | 16 juni |
| • Nationale Vrouwendag | 9 augustus |
| • Dag van het Erfgoed | 24 september |
| • Dag van de Verzoening | 16 december |
Fooien
Het is gebruikelijk om bedienend personeel in restaurants en taxichauffeurs een fooi te geven, meestal 10 tot 15 procent van het bedrag, uiteraard afhankelijk van de service. Voor bagage (op vliegveld of in hotel) is 3 rand per stuk normaal en de diensten bij benzinestations (ruiten schoonmaken en banden of oliepeil controleren) worden meestal ook met 3 rand per dienst beloond.
Fotograferen
In grote plaatsen kun je gemakkelijk (digitale) fototoestellen en accessoires kopen en je foto’s laten ontwikkelen of afdrukken. In Zuid-Afrika mag je in principe geen politieagenten en gebouwen van het leger fotograferen, in Lesotho en Swaziland zijn ook soldaten, vliegvelden en overheidsgebouwen taboe. Wanneer je portretten van mensen wilt maken, is het gebruikelijk om toestemming te vragen, meestal volgt dan een zonnige lach.
Voor informatie over fotografie in wildparken zie p. 93.
De munteenheid van Zuid-Afrika is de rand, aangeduid met R, opgedeeld in 100 cent. Je mag maximaal 500 rand het land in- of uitvoeren en als je terug wilt wisselen in buitenlandse valuta, moet je met een kwitantie of pinbon kunnen laten zien dat het geld bij een officieel wisselinstituut is aangekocht.
De bekende internationale creditcards, zoals American Express, Diners Club, Mastercard en Visa worden in Zuid-Afrika geaccepteerd en je kunt bijna overal met je Nederlandse of Belgische bankpas bij geldautomaten geld halen; informeer hierover bij je eigen bank. Een andere mogelijkheid om geld te wisselen is met travellercheques; deze bieden de meeste veiligheid in geval van verlies of diefstal. Nadeel is dat het wisselen een tijdrovende zaak is, omdat er veel formulieren moeten worden ingevuld en de nummers van de cheques soms nagezocht worden. Dit geldt in mindere mate voor wisselen met cash geld. Op de internationale luchthavens en in hotels gaat het wisselen vaak sneller, maar in het laatste geval krijg je een lagere koers.
Bij de meeste banken kun je geld wisselen, er is echter verschil in provisie. In steden kun je meestal alleen bij het hoofdkantoor terecht, en er is altijd een aparte balie voor buitenlandse valuta.
Gezondheid
Water uit de kraan is in Zuid-Afrika overal betrouwbaar. Zuid-Afrika beschikt over uitstekende medische voorzieningen. Als je ziektekostenverzekering kosten in het buitenland niet dekt, is het verstandig om voor de vakantie een aparte verzekering af te sluiten.
Voor een reis naar Zuid-Afrika zijn geen vaccinaties vereist. Wanneer je echter ook in de omliggende landen wilt reizen, is een aantal vaccinaties aan te bevelen; informeer bij een arts of de GG&GD. In natuurgebieden of langs wandelroutes moet je oppassen voor teken, slangen en schorpioenen (soms ook in huis). De beten van deze dieren kunnen erg pijnlijk en gevaarlijk zijn.
Bilharzia
In het binnenland van Noord-West, de Limpopo Provincie, Mpumalanga, Swaziland, Kwazulu Natal en de Oost-Kaap komt bilharzia voor. Bilharzia, een infectieziekte die dodelijk kan zijn, wordt overgedragen door de bilharziaparasiet die zich in stilstaand water ophoudt. Het is af te raden om in deze gebieden in nauwelijks stromend of stilstaand water te zwemmen of pootje te baden.
Malaria
De bekendste tropische ziekte die ook in Zuid-Afrika voorkomt, is malaria. Malaria komt voor in het Laagveld van de Limpopo Provincie en Mpumalanga, het Krugerpark, Swaziland en de wildparken in Kwazulu Natal. De ziekte wordt overgebracht door de malariamug, symptomen zijn hoofdpijn, rillerigheid, koorts, spierpijn en/of misselijkheid. Wanneer deze symptomen, of een combinatie daarvan, zich voordoen, is het zaak om zo snel mogelijk een arts te raadplegen en een malariatest te doen.
Reizigers naar malariagebieden wordt aangeraden om anti-malariatabletten te nemen (profylax). Deze tabletten zijn zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek of drogist in Zuid-Afrika of (en dat is aan te raden) op recept bij de huisarts thuis. Er zijn verschillende soorten tabletten, afhankelijk van het gebied waar je naartoe gaat en de persoon in kwestie, die overigens geen van alle volledige bescherming bieden. In het geval van malaria geldt dus zeker dat voorkomen beter is dan genezen. Daarom de volgende suggesties: gebruik muggenolie met deet, bedek tussen zonsondergang en zonsopkomst ontblote lichaamsdelen (de muggen bijten vooral in de schemer) en slaap indien mogelijk onder een klamboe.
Internet
Over Zuid-Afrika is een hoop informatie op internet te vinden, zowel in het Afrikaans als in het Engels. Je kunt zelfs bijna je hele reis virtueel voorbereiden.
Meer algemene informatie over Zuid-Afrika en links naar andere sites vind je op:
Zie ook de Dominicus WorldSurfer: www.dominicus.info.
Kaarten
De Michelinkaart van Zuid-Afrika is in Nederland en België verkrijgbaar. Bij de AA kun je terecht voor speciale routekaarten; de uitstekende Road Atlas is daar ook verkrijgbaar, maar bijvoorbeeld ook bij CNA, een van de grootste boekverkopers in Zuid-Afrika. Wandelkaarten zijn meestal ter plekke verkrijgbaar.
Kinderen
Zuid-Afrika is een geschikt land om met kinderen te reizen. De accommodatie en voorzieningen zijn uitstekend, met veel zwembaden en af en toe een speeltuin. Het eten is, een enkele uitzondering daargelaten, niet vreemd. En het strand, de bergen en natuurlijk de wildparken bieden leuke, afwisselende en boeiende bestemmingen voor kinderen. Een aantal reisorganisaties biedt ook speciaal reizen voor gezinnen met kinderen aan. Wanneer je zelf met je gezin naar Zuid-Afrika gaat, houd er met het plannen van de reis wel rekening mee dat de afstanden tussen bezienswaardigheden groot kunnen zijn. Te lange autoritten zijn meestal niet bevorderlijk voor de sfeer.
Kinderen zullen zich natuurlijk verbazen over de manier van leven die ze in Zuid-Afrika tegenkomen (bijvoorbeeld wanneer kinderen bedelen of op blote voeten op straat lopen). Hun onbevangen blik biedt een mooi tegenwicht tegen de tegenstellingen waarin volwassenen vaak denken. Han Lans schreef een mooi boek over het leven van kinderen tussen de 10 en 13 jaar: Ik woon in Zuid-Afrika (2002).
Media
Er wordt een groot aantal dag-, week- en maandbladen uitgegeven in Zuid-Afrika, voornamelijk in het Engels en/of het Afrikaans. De beste krant komt maar eens per week uit, op vrijdag, en heet The Mail & Guardian. De dagelijkse kranten worden vooral per provincie uitgegeven. Gauteng heeft onder meer The Sowetan, The Star en Pretoria News. In de West-Kaap zijn dit The Cape Times en The Cape Argus. De grootste Afrikaanstalige kranten zijn Die Burger en Beeld.
Openingstijden
• Banken: ma.–vr. 9–15.30, za. 8.30–11 uur.
• Postkantoren: ma.–vr. 8–16.30, za. 8–12 uur; buiten de grote steden zijn de banken en postkantoren tijdens de lunch gesloten.
• Winkels (de meeste): ma.–vr. 8–17, za. 8.30–13 uur; grote winkelcentra en supermarkten zijn vaak langer open; ook zijn er seven eleven shops, kruidenierszaakjes die van 7 tot 23 uur geopend zijn.
Communicatie
Alleen postkantoren verkopen postzegels. Met prepaid telefoonkaarten die op veel plaatsen in Zuid-Afrika verkrijgbaar zijn, is telefoneren naar het buitenland gemakkelijk en goedkoop, zowel vanuit telefooncellen als vanaf een vaste telefoon. Vanuit een hotel naar het buitenland bellen is meestal duur. De meeste Nederlandse/Belgische mobiele netwerken hebben op veel plaatsen in Zuid-Afrika goed bereik, maar de kosten kunnen snel oplopen. Het is ook mogelijk om in Zuid-Afrika zelf een mobiele telefoon te huren (tel. 021-4181313) of een Zuid-Afrikaanse simkaart te kopen. Deze liggen in de meeste supermarkten. Het bekendste zijn MTN en Vodacom. Het beltegoed koop je ook bij alle supermarkten.
Het internationale toegangsnummer voor fax en telefoon is +27 en de landencodes voor Nederland en België zijn respectievelijk +31 en +32. Veel plaatsen in Zuid-Afrika (zeker steden en toeristische oorden) hebben internetcafés.
Tijdsverschil
De standaardtijd in Zuid-Afrika is GMT +2. Dit betekent dat er tijdens de zomertijd geen tijdsverschil is tussen Nederland/België en Zuid-Afrika. Tijdens de Europese wintertijd (okt.–mrt.) is het in Zuid-Afrika 1 uur later.
Uitgaan
Voor alle voorstellingen in bioscopen, theaters en sportwedstrijden door het hele land kun je bij Computicket kaartjes reserveren: National Call Centre, tel. 083-9158000, of op www.computicket.com. Voor informatie over voorstellingen en tentoonstellingen kun je bellen: 083-9158000 of 011-3408000.